Tràn dịch khớp gối là bệnh xảy ra ở khớp gối, một khớp chịu nhiều áp lực toàn bộ trọng lượng của cơ thể. Bệnh này có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời dẫn đến các chức năng vận động bị suy giảm và có thể phá hủy khớp, gây ảnh hưởng đến cuộc sống của người bệnh. Khi khớp gối bị tổn thương, lượng dịch của khớp sẽ tăng lên gây ra tình trạng tràn dịch khớp gối, gây đau đớn và ảnh hưởng đến khả năng vận động của người bệnh.

Ảnh 1: Bác sỹ Nông Văn Binh thực hiện chọc hút dịch khớp gối dưới hướng dẫn của siêu âm trên bệnh nhân

Tràn dịch khớp gối do 02 nguyên nhân chính gây ra, đó là nguyên nhân do các tác nhân vật lý và nguyên nhân do tác nhân bệnh lý. Trong trường hợp màng hoạt dịch thoát vị qua lớp xơ bao khớp hoặc do các nang bám màng ở quanh khớp bị giãn sẽ tạo nên kén Baker ở vùng hõm khoeo (Kén hoạt dịch này do Baker mô tả). Kén Baker thường căng và có thể phình ra chiếm toàn bộ hõm khoeo, có khi kéo dài đến bắp chân, gây đau, đôi khi chèn ép thần minh, mạch máu tại vùng này gây ảnh hưởng nhiều đến chức năng vận động của người bệnh.

Chọc hút dịch khớp được chỉ định trong trường hợp tràn dịch khớp, nhằm mục đích đánh giá, phân tích dịch khớp về mặt tế bào, sinh hóa hay vi khuẩn học. Ngoài ra chọc hút dịch khớp còn có tác dụng làm giảm áp lực, giảm đau cho người bệnh. Chọc hút dịch có thể thực hiện mù đối với một số khớp lớn, tuy nhiên chọc hút dưới siêu âm sẽ chính xác hơn đặc biệt là các vị trí khó, siêu âm cũng cho phép đánh giá thêm về màng hoạt dịch vì vậy.

Khoa Nội tổng hợp đã đăng ký và triển khai thực hiện kỹ thuật hút dịch khớp gối dưới hướng dẫn của siêu âm cho bệnh nhân Đinh Hữu Phia 75 tuổi, địa chỉ Đông Chót – Bằng Vân – Ngân Sơn – Bắc Kạn. Bệnh nhân có tiền sử bệnh viêm khớp nhiều năm nay kèm theo bệnh tăng huyết áp và bệnh gout. Lần này bệnh nhân vào viện với các biểu hiện giảm vận động, sưng nề, đỏ,đau tại khớp gối chân phải. Sau khi được các bác sỹ thăm khám, làm các xét nghiệm cần thiết, điều trị nội khoa không đỡ, tập thể khoa Nội tổng hợp đã mời hội chẩn toàn viện và thống nhất phương pháp điều trị bằng thủ thuật can thiệp xâm lấn Chọc hút dịch khớp gối, bệnh nhân đã được các bác sỹ tiến hành hút dịch khớp gối dưới hướng dẫn của siêu âm vào ngày 27/09/2019 sau khoảng 15 phút, các bác sĩ đã hút ra được khoảng 20 ml dịch màu vàng nhạt. Đây là một thủ thuật dùng kim nhỏ để đưa vào ổ khớp, để chọc hút dịch ở khớp ra ngoài nhằm giảm áp lực, giúp người bệnh giảm được những cơn đau đớn, khó chịu do bệnh gây ra. Sau 7 ngày điều trị bệnh nhân ổn định và được xuất viện.

Ngoài thủ thuật trên những thói quen sinh hoạt có thể giúp người bệnh hạn chế diễn biến bệnh:

• Chế độ ăn uống:

Bệnh nhân cần có một chế độ ăn uống hợp khoa học và giàu chất dinh dưỡng để giúp xương khớp được chắc khỏe, tránh tình trạng đau nhức do viêm khớp gối. Cần bổ sung các thực phẩm tốt cho xương khớp để ngăn ngừa chứng tràn dịch khớp gối. Đây là một trong các yếu tố tiên quyết để có thể giúp bệnh nhân dễ dàng kiểm soát được chứng bệnh tràn dịch khớp gối. Người bệnh có thể bổ sung nhiều loại thực phẩm chứa nhiều canxi, vitamin từ sữa, rau xanh, trái cây, tôm, cua, trứng, cá hồi, nghêu… để tăng cường độ dẻo dai cho khớp xương.

• Sinh hoạt và nghỉ ngơi khi bị tràn dịch khớp:

      Bên cạnh chế độ dinh dưỡng, người bệnh tràn dịch khớp cũng cần nên có một chế độ nghỉ ngơi cho hợp lý. Tránh làm việc quá sức hoặc khiêng vác đồ này ảnh hưởng một cách nghiêm trọng đến sức khỏe xương khớp.

• Luyện tập thể thao phù hợp

      Chỉ cần dành ra mỗi ngày 15 phút để luyện tập thể dục thể thao để giúp phòng ngừa các chứng bệnh đau nhức khớp gối hiệu quả. Nên lựa chọn môn thể thao phù hợp để tránh ảnh hưởng đến sức khỏe của mình. Một số bộ môn thể thao như bơi lội, đi bộ, yoga, đạp xe… có thể giúp ích cho chứng đau nhức xương khớp.

-                    Tái khám đúng lịch hẹn để được theo dõi diễn tiến các triệu chứng cũng như tình trạng sức khỏe của người bệnh.

Bài và ảnh: Lương Loan

(Khoa Nội tổng hợp- TTYT Ngân Sơn)